In een recent systematisch onderzoek, gepubliceerd in Computers & Education, is de impact van ChatGPT op het leren van studenten onderzocht. De meta-analyse omvatte 69 experimentele studies tussen 2022 en 2024, en onthult zowel kansen als uitdagingen bij het integreren van generatieve AI in het hoger onderwijs.

Kansen: Wat brengt ChatGPT?

1. Verbetering van prestaties: ChatGPT blijkt academische prestaties te verbeteren, vooral bij taal- en sociale vakken. Kortdurende interventies in fysieke klaslokalen laten de sterkste resultaten zien. De onderzoekers adviseren om toetsvormen aan te passen en meer focus te leggen op authenticiteit en taakcomplexiteit.
2. Motivatieboost: Studenten tonen meer motivatie en betrokkenheid tijdens leeractiviteiten met ChatGPT. Toch blijft de vraag of dit effect blijft na de nieuwigheidsfase.
3. Complexere denkvaardigheden: Sommige studenten geven aan dat ChatGPT hen helpt bij kritisch denken en probleemoplossing. Echter, deze conclusie is vooral gebaseerd op zelfrapportages. Er is behoefte aan objectieve metingen om dit verder te valideren.
4. Cognitieve verlichting: ChatGPT verlaagt de mentale inspanning bij complexe taken door structuur te bieden. Dit kan echter leiden tot ‘cognitive offloading’: studenten vertrouwen te veel op de AI en ontwikkelen minder argumentatievaardigheden. Tegelijkertijd opent dit ruimte voor nieuwe cognitieve uitdagingen.

Uitdagingen: Wat moeten we kritisch bekijken?

1. Zelfeffectiviteit: De impact op het zelfvertrouwen van studenten varieert sterk. Sommigen voelen zich versterkt, terwijl anderen juist minder zeker worden door afhankelijkheid van ChatGPT.
2. Lange termijn onbekend: De meeste studies waren kortlopend, waardoor de langetermijneffecten op leren, motivatie en denkvaardigheden nog onduidelijk blijven.
3. Methodologische beperkingen: Gebrek aan consistente metingen en het ontbreken van langetermijnanalyses ondermijnen de robuustheid van sommige bevindingen.

Conclusie: Geen One-Size-Fits-All

Dit onderzoek benadrukt dat het succes van ChatGPT sterk afhangt van de manier waarop het wordt ingezet. Gestructureerde toepassingen met duidelijke doelen in klassieke onderwijsomgevingen leveren betere resultaten op dan vrije, onbegeleide toepassingen.

Aanbevelingen:

• Gebruik ChatGPT als aanvulling op traditionele leermethoden, niet als vervanging.
• Ontwikkel toetsvormen die authenticiteit en originele bijdragen van studenten belonen.
• Investeer in docenttrainingen om de integratie van AI in leeromgevingen te optimaliseren.

Meer weten? Bezoek onze pagina AI-workshops voor praktijkgerichte ondersteuning en de AI-geletterdheid te trainen.

Bron: Deng, R., Jiang, M., Yu, X., Lu, Y., & Liu, S. (2024). Does ChatGPT enhance student learning? Computers & Education. DOI: 10.1016/j.compedu.2024.105224